«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Հանրապետության հրապարակը՝ հարակից շենքերով, անցյալ դարի սկզբից մեր քաղաքի ճարտարապետական հպարտությունն է եղել, թամանյանական Երեւանի գլուխգործոցը։ Այսօր շենքերի մի մասն անգործության է մատնված եւ աստիճանաբար վթարային է դառնում։

Պետությունը կա՛մ արդեն ազատվել է դրանցից՝ վաճառելով այս կամ այն մեծահարուստին, կա՛մ էլ ուզում է ազատվել։ Կենտրոնական փոստի շենքը, օրինակ, մի քանի անգամ է դրվել աճուրդի, բայց այդպես էլ գնորդ չի գտնվել։ Այն շարունակում է մնալ տարածքային կառավարման եւ ենթակառուցվածքների նախարարության հաշվեկշռին։

ԱԳՆ նախկին շենքն ավելի քան 51 միլիոն 271 հազար ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամով 2012 թվականին գնեց արգենտինահայ գործարար Էդուարդո Էռնեկյանը։ Այսօր այն վատ վիճակում է եւ շուտով վթարային կդառնա։ Երեւանի սրտում գտնվող շենքն անգործության է մատնված, թեեւ արգենտինահայ գործարարը ժամանակին մեր կառավարությանը խոսք էր տվել այդտեղ 5-աստղանի հյուրանոց կառուցել։

Մեր կառավարությունն էլ, ի դեմս պետգույքի կառավարման վարչության այն ժամանակվա ղեկավար Արման Սահակյանի, շատ ուրախացած, որ շենքը շուկայականից մոտ երեք անգամ թանկ է վաճառվում, հաճույքով հավատացել էր Էռնեկյանի «մորս արեւին» ու առանց որեւէ պայման դնելու, առանց իրացման վերջնաժամկետ նշելու 14 հազար քմ տարածքով անշարժ գույքը տվել էր Էռնեկյանի «Տանգո» ընկերությանը։

Այն ժամանակ մեծ աղմուկ բարձրացավ մամուլում։ Բայց կառավարությունը թքած ունեցավ հանրության կարծիքի վրա եւ իր արածն արեց։ Միակ պահանջը, որ դրվել էր, շենքի պահպանությունն էր, այն էլ՝ միայն արտաքին տեսքի, իսկ փոփոխության դեպքում՝ համաձայնեցումը մշակույթի նախարարության հետ, քանի որ ԱԳՆ նախկին շենքը պատմամշակութային ժառանգություն է եւ հուշարձան:

1 տարի անց Էռնեկյանը նոր խոստում տվեց՝ ոչ թե 5-աստղանի հյուրանոց, այլ Հանրապետության հրապարակի այդ շենքում թանգարան է կառուցելու։ Նորից ոչինչ չարվեց։ Հեղափոխությունից հետո էլ՝ արդեն 2018 թվականին, Հայաստանում Արգենտինայի դեսպան Գոնզալո Ուրիոլաբեիտիան հայտարարեց, որ ԱԳՆ նախկին շենքում «Հայաստանի ազգային հերոս Էդուարդո Էռնեկյանն» ուզում է նոր բիզնես կենտրոն կառուցել։ Սա արգենտինահայ հեքիաթասացի արդեն երրորդ խոստումն էր։ «Նախագիծը թույլ կտա ավելացնել Հայաստանում արգենտինական ներդրումների ծավալները»,- ասել էր դեսպանը։

Բայց 4 տարում կրկին որեւէ շարժ չեղավ։ Շենք ներս չեն թողնում, վթարային է դարձել այն, թե ոչ, արդյոք իրականացվե՞լ են պահպանության ծախսերը, տաքացվո՞ւմ է շենքը, թե ոչ՝ հայտնի չէ։ Մեր տեղեկություններով, այժմ շենքը չշահագործվելու հետեւանքով փլուզման վտանգի առաջ է։ Քաղաքապետարանում չգիտեն, թե կա՞ արդյոք նախագիծ՝ շենքի վերակառուցման հետ կապված, այնտեղից մեզ ուղարկում են պետգույքի կառավարման կոմիտե՝ որպես տվյալները հավաքագրող մարմին, իսկ կոմիտեից ասում են, որ, իրենց տեղեկություններով, որեւէ նախագիծ՝ ԱԳՆ նախկին շենքի հետ կապված, ներկայացված չէ։

Չնայած Էռնեկյանի բիզնեսներին մոտ կանգնած աղբյուրները հավատացնում են, որ մեկ տարի առաջ նախագիծ է ներկայացվել քաղաքապետարանին, սակայն այն քնեցվել է։ Ինչո՞ւ Էռնեկյանը չի կատարել խոստումները, ԱԳՆ շենքն ինչո՞ւ չի շահագործվում։ «Բիզնես է: Մի օր մի լավ բան կանի»,- ասում է արգենտինահայ գործարարի «Զվարթնոց» օդանավակայանում երկար տարիներ աշխատած հասարակության հետ կապերի պատասխանատու Գեւորգ Աբրահամյանը։ Այնպես չէ, որ գործարարը փող չունի, բիզնեսի գործերը վատ են, ու դա է պատճառը, որ չի կատարում Հայաստանի Հանրապետությանը տված խոստումը։

Դանդաղ մահվան է դատապարտված նաեւ Հանրապետության հրապարակում գտնվող Արհմիությունների նախկին շենքը։ Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի իրավաբանական բաժնի նախկին պետ Միքայել Փիլիփոսյանը երկար պայքարեց, բայց չկարողացավ պահել իր շենքը։ Այն 2004-2005 թվականներից մաս-մաս օտարվել է, իսկ վերջնական գնորդը մոսկվաբնակ գործարար, «Հայյաթ» հյուրանոցի սեփականատեր Մուրադ Սարգսյանն էր։ 2008-ին ՀՀ արհմիությունների կոնֆեդերացիան տեղափոխվեց «Էրեբունի» հյուրանոցի երկրորդ մասնաշենք, որը եւս հանգուցյալ Մուրադ Սարգսյանն էր գնել։

Արհմիության շենքը, այսպես ասած, փոխանակեցին «Էրեբունի» հյուրանոցի տարածքի հետ։ «Արհմիությունները ձեռք բերեցին Մուրադից շենքը, նորոգեցին ու նստեցին այնտեղ։ Հիմա էլ այնտեղ են։ Կիսատ-պռատ բաներ էին մնացել, Մուրադի մահից հետո նրա եղբայրը՝ Վայոց Ձորի նախկին մարզպետ Սամվել Սարգսյանը, այդ գործարքն ավարտեց։ Մամուլում կարդում եմ՝ Ռոբերտ Քոչարյանն է վաճառել եւ այլն։

Իրականում նա ոչ մի կապ չունի էդ շենքի վաճառքի հետ, բացարձակ հերյուրանք է։ Դա Մուրադ Սարգսյանի ընտանիքի սեփականությունն է»,- ասում է Մուրադ Սարգսյանի հին ընկերներից մեկը, ով մոտ է նրանց ընտանիքին։ ՀԱՄԽ-ի շենքը ներկայում մեջ-մեջ է արված մի քանի տնտեսվարողների միջեւ՝ Z group, Senior, Converse Bank։ Բայց ամբողջությամբ անգործության է մատնված։ Այնտեղ աշխատում էր հոլստեյն, որը նախկինում հանդիպումների վայր էր։ Բայց հիմա ամբողջ շենքը դատարկ է, ո՛չ հանդիպումների վայրն է աշխատում, ո՛չ հոլստեյնը կա, ո՛չ էլ՝ «Senior» հյուրանոցը։ 2016 թվականից շենքը դատարկ է»:

Առավել մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում