Tert.am-ի հետ զրույցում ԱԺ «Հանրապետական» խմբակցության անդամ, ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Արմեն Աշոտյանն անդրադառնում է խորհրդարանի լուծարման և ԱԺ արտահերթ ընտրությունների օրակարգով հնարավոր բանակցություններին իրենց դիրքորոշումներին, հնարավոր առաջարկներին, տրվելիք հարցերին:
-Պարոն Աշոտյան, Ձեր կուսակից Գալուստ Սահակյանը հայտարարեց, որ երեկ ՀՀԿ ԳՄ-ի ժամանակ «մի թեթև» քննարկվել է արտահերթ ընտրությունների հարցը, սակայն որոշում դեռ չկա: Կբացատրեք՝ սա ի՞նչ է նշանակում, տարբեր կարծիքներ են եղել, դրա համար որոշում չկա՞:
-ՀՀԿ Գործադիր մարմնի նիստում քննարկված հարցերից մեկը եղել է նաև երկրում ստեղծված քաղաքական իրավիճակը, այդ համատեքստում նաև վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի մտահղացումը` արտահերթ ընտրություններ կազմակերպելու: Բայց դա քննարկված միակ հարցը չի եղել, մենք գրեթե ամենօրյա ռեժիմով աշխատում ենք գրասենյակում, բայց ամառային դադարից հետո սա առաջին նիստն էր, և կուտակված բազմաթիվ հարցեր կային, որոնք ըստ պատասխանատվության ոլորտների պետք է քննարկվեին:
Ինչ վերաբերում է Ձեր հարցադրմանը, ապա մենք ավելի լայն կոնտեքստով ենք նայում այդ հարցին, և պատահական չէ, որ ասացի՝ ներքաղաքական իրավիճակի ընդհանուր բնութագրում և այդ կոնտեքստում Նիկոլ Փաշինյանի ցանկությունը՝ արագացնելու արտահերթ ընտրությունների կազմակերպումը: Քննարկումը եղել է շատ արդյունավետ, շատ նպատակային, քննարկվել են զարգացման տարբեր հնարավորություններ՝ իրավիճակի: Իսկ որոշումը կկայացվի և կբարձրաձայնվի այն ժամանակ, երբ առաջարկություն կարվի: Ուստի, և սա իմ անձնական տեսակետն է, ժամանակավրեպ եմ համարում, առհասարակ, որոշման կայացումն ու դրա հանրայնացումը, որովհետև հրապարակային առաջարկությունից բացի որևէ կոնկրետ առաջարկ կուսակցությունն այս պահի դրությամբ չի ստացել: Չեմ խոսում մյուս քաղաքական ուժերի մասին: Իմ անձնական տեսակետն այն է, որ նման քաղաքական կոնսուլտացիաների անհրաժեշտություն երկրում իրականում առկա է, օրակարգը պետք է լինի բաց, հարցեր կարող են առաջադրել մասնակից բոլոր կողմերը, այս թվում՝ քննարկվող հարցերում պետք է լինի նաև վարչապետի առաջարկությունը: Կարծում եմ՝ դեռ ամեն ինչ կորած չէ Հայաստանում ներքին քաղաքական իրավիճակի բարելավման համար: Իհարկե, շատ բան կախված է վարչապետից, թե հանդիպման օրը նա աջ ոտքից արթնացած կլինի, թե ձախ: Մեզ համար ամենակարևորը երկրում սահմանադրականության պահպանումն է, ներքին կայունությունը և անվտանգության պահպանումը:
-Այսինքն՝ ես Ձեզ ճի՞շտ հասկացա, որ «ա»՝ որոշում կա, ուղղակի չեք բարձրաձայնում և «բ»՝ ակնկալում եք, որ ՀՀԿ-ին լինի անվանական առաջարկ:
-Ես նման բան չասացի, ասացի, որ ընդամենը կա Նիկոլ Փաշինյանի կողմից հրապարակայնորեն հնչեցված ցանկություն: Բնականաբար, եթե քննարկումների գործընթաց պետք է տեղի ունենա, այդ ցանկությունը պետք է ֆորմալացվի․ օրակարգի, ժամի, տեղի հետ կապված քննարկումներ պետք է լինեն: Կարծում եմ՝ այս պահին ավելի շատ աշխատանքային-տեխնիկական հարցադրումներ են, քան բովանդակային. բովանդակությունը կողմերը միասին կքննարկեն: Որոշում էլ այս պահի դրությամբ, որպես այդպիսին, չունենք, քանի որ ֆորմալ առաջարկի բովանդակությունը դեռևս չգիտենք: Հետևաբար, գտնում եմ, որ սխալ է նման քաղաքական երկխոսության գնալը՝ ունենալով 100 տոկոսանոց դիրքորոշում՝ դեռևս չհստակեցված հարցերի շուրջ:
Եվ բոլոր կողմերն այս քաղաքական գործընթացի պետք է պատրաստ լինեն ոչ միայն ասել, այլև լսել, և, կարծում եմ, որ սա է քաղաքական երկխոսության ճանապարհը: Հակառակ դեպքում սա կարող է դիտվել որպես քաղաքական շանտաժ, իսկ շանտաժի մենք չենք ենթարկվի: Եթե քաղաքական շանտաժ է, չենք ենթարկվում, բայց երկխոսության անհրաժեշտություն կա:
-Ձեր վերջին հարցազրույցներից մեկում ասել էիք՝ «մենք հարցեր ունենք Նիկոլ Փաշինյանին ուղղելու», կբարձրաձայնեիք՝ ի՞նչ հարցեր են:
-Սա ևս իմ անձնական տեսակետն է և ոչ թե Գործադիր մարմնի: Կարծում եմ, որ Հայաստանում քաղաքական երկխոսությունների կամ կոնսուլտացիաների ձևաչափ պետք է գոյություն ունենա, անարդյունավետ է, փակուղային և կործանարար՝ բոլոր ուժերի համար՝ իրար հետ բացառապես հանրային-հրապարակային ելույթներով, հարցազրույցներով կամ ֆեյբուքյան «ստատուսներով» շփվելը:
-Դուք խորհրդարանում էլ հարթակ ունեք՝ կառավարության հետ հարցուպատասխան:
-Դա հարթակ չէ, դա Սահմանադրությամբ երաշխավորված գործընթաց է՝ կառավարություն-ԱԺ ձևաչափով, խորհրդարանական վերահսկողության մեխանիզմներից մեկը: Այն, իհարկե, ունի քաղաքական նշանակություն, բայց այն քաղաքական երկխոսության կամ կոնսուլտացիաների հարթակ չէ: Ինձ համար, օրինակ, օրակարգային հարցեր կարող են լինել Հայաստանում ստեղծված իրավիճակը, ժողովրդավարությանը սպառնացող վտանգները, խոսքի ազատության հետ կապված, դատական համակարգի և այլն: Ինձ համար կարևոր հարցեր կլինեին ՀՀ-ի շուրջ ձևավորված անվտանգային մթնոլորտը՝ և՛ տարածաշրջանային՝ ավելի գլոբալ իմաստով, և՛ Արցախյան հակամարտության կարգավորման շուրջ տեղի ունեցող գործընթացները: Եվ կարծում եմ՝ հայաստանյան շատ ու շատ քաղաքական ուժերին նախևառաջ կհետաքրքրեն ոչ թե իրենց պաշտոնների հարցերը, որքան երկրի արտաքին և ներքին մարտահրավերները:
-Այն, որ ասում եք, որ չեք տեսնում արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անհրաժեշտությունը, բայց պատրաստ եք քննարկել, շատ քաղաքագետներ գնահատում են , որ սա ընդամենը փոխզիջումներ կորզելու ձև է:
-«Փոխզիջում» և «կորզել» բառերն անհամադրելի են. փոխզիջումներ չեն կորզում, կորզում են զիջումներ, բայց այստեղ փոխզիջման խնդիր էլ չկա: Կա ավելի շատ փոխհասկացվածության խնդիր: Հիշեցնեմ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի այն ելույթի հատվածը, որ նա ունեցավ ԱԺ-ում կառավարության ծրագրի ներկայացման ժամանակ: Մեջբերում եմ գրեթե բառացիորեն: Մասնավորապես, որ մոտ ապագայում կազմակերպել արտահերթ ընտրություններ ճիշտ չէ, քանի որ Հայաստանում կա հետհեղափոխական էյֆորիա, ինչը կարող է խանգարել ազատ, արդար և ժողովրդավարական ընտրությունների անցկացմանը և նպաստել քաղաքական մենաշնորհին:
Շարունակությունը՝ սկզբնաղբյուր կայքում
Կարդացեք նաև՝ Նայում էի «Սանտա-Բարբարա» և լսում` «Ласковый май». Արմեն Աշոտյանը` 90-ականներին և հիմա