Հայաստանում ալյուրը ֆոլաթթվով և երկաթով հարստացնելու որոշման մասին այսօր խոսեցին գեոֆիզիկ Աշոտ Կարապետյանը և «Մանեբ» բնապահպանության և անվտանգ կենսագործունեության միջազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս Դոլորես Ղափանցյանը:
Դոլորես Ղափանցյանը խոսեց ալյուրը երկաթով հարստացնելու դեպքում սպասվող խնդիրների մասին.
«Սա խիստ վտանգավոր է, քանի որ, եթե բջիջը քայքայվեց, նրա պարունակությունն այլևս նորմալ կենսագործունեության չի ենթարկվում: Վաղուց ապացուցված է, որ այնօրգաններում, որտեղ կուտակվեց երկաթը, վտանգավոր է հյուսվածքների և դրանցում կատարվող փոխանակությունների համար: Օրինակ՝ 100 տոկոսով կուտակվելով լյարդում՝ առաջացնում է լյարդի ցիռոզ, կուտակվում է ենթաստամոքսային գեղձում՝ առաջացնելով շաքարային դիաբետ, արյունատար անոթների պատերին եթե կուտակվի՝ կառաջանա սկլերոզ: Վերարտադրության տարիքում գտնվող կանանց մոտ տեղի է ունենում ֆիզիոլոգիական արյունահոսություն: Տղամարդկանց դեպքում էլ, եթե երկաթը կուտակվի հիպոֆիզ գեղձում, առաջանում է հորմոնի անբավարարություն, որը հանգեցնում է անպտղության, իգական սեռական հատկանիշների զարգացման: Մարդու օրական պահանջը շատ չնչին է, որովհետև մարդու օրգանիզմում երկաթը մոտավորապես 3-5 միլիգրամ է կազմում և ավելցուկը երկաթի, որը մտնում է մարդու օրագանիզմ, արդեն փոխանակության մեջ է մտնում երկաթ փոխադրող սպիտակուցների հետ, օրգանիզմում և բջիջներում սկսում է կուտակվել նստվածքային երկաթը, որը քայքայում է բջիջների լիպիդային թաղանթները»,-ասաց նա:
Գեոֆիզիկ Աշոտ Կարապետյանն էլ խոսեց իրենց հակափաստարկների վերաբերյալ հնչած կարծիքների մասին.
«Երեկ հանրային խորհրդի նիստում քննարկվեց այս հարցը: Հանրային առողջության բաժնի պետ Ասլանյանը հայտարարեց, որ բուսական երկաթ կարող են միայն կովերը ներծծել, իսկ մարդիկ միայն մսեղենից ստացված երկաթ են ներծծում: Փաստորեն, ըստ 40 տարվա տոքսիկոլոգի, բոլոր բուսակերները վաղուց պիտի երկաթի պակասից մեռած լինեին: Հիմա մեզանից ո՞վ է դիլետանտ»,- հարցրեց նա՝ պնդելով, որ ուզում են նախագիծն առաջ տանել մարդկանց աչքերին թոզ փչելով:
Աշոտ Կարապետյանի խոսքով՝ ալյուրը ֆոլաթթվով և երկաթով հարստացնելու օրինագծում գրված է, որ դա կարելի է համարել վերականգնման գործընթաց, այսինքն` ցորենի կորցրած նյութերն են վերադարձնում ալյուրի մեջ:
«Սո՛ւտ է, քանի որ ցորենի մեջ ոչ ֆոլաթթու կա, ոչ էլ երկաթի սուլֆատ, որ իրենք էլ վերադարձնեն ալյուրի մեջ»,-նշեց նա:
Աշոտ Կարապետյանի խոսքով՝ օրինակ Ավստրիայում նման օրինագիծը մերժվել է, քանի որ բնակչության մեծ քանակի համար մեծ ռիսկեր է պարունակում:
«Սա վերաբերում է քաղցկեղով հիվանդներին և նրանց, որոնց մոտ քաղցկեղը նոր է սկսվում»:
Անի Կարապետյան