Երեւանում արձանագրվող իրադարձությունները մտահոգում են բոլորիս: Համահայկական լուսարձակների տակ են առնված ոստիկանության պարեկապահակային ծառայության գնդի տարածքը, գրավողները, պատանդները, զոհի պարագան, վիրավորները, պահանջները, պաշտոնական հաղորդագրությունները, ընթացող-չընթացող բանակցությունները:
Մի կողմից կան իրավապահ եւ անվտանգության համապատասխան մարմինների պաշտոնական հաղորդագրություններն ու նրանց ընկերակցող կոչերը` օգտվելու միայն պաշտոնական լրահոսից, անուղղակիորեն ապատեղեկատվությամբ չնպաստելու համար վտանգավոր կացությունների ստեղծմանը: Մյուս կողմից` ժողովուրդը փողոց դուրս հանելու կոչեր, կայքերի եւ այլընտրանքային լրատվությունների ճանապարհով շրջանառության մեջ դրվող ստուգված-չստուգված լուրեր, այլազան մեկնաբանություններ: Գիտակցելի է անշուշտ, որ նման իրավիճակների պարագայում շատ բարդ է լրատվություն ուղղորդելը կամ այն վերահսկելը: Այս առաջադրանքը ներկա բաց համակարգի պայմաններում իր բացասական ընկալումը ունի. նույնիսկ ամենաթեժ իրավիճակների մեջ հայկական տեղեկատվությունը չփակվեց կամ չսահմանափակվեց, ի տարբերություն անմիջականորեն «հարեւան» մեր երկրների:
Պահի լրջությունն ու ծայրահեղ նրբությունը շեշտում են հայկական լրատվամիջոցների պատասխանատուների ինքնավերահսկողության խիստ անհրաժեշտությունը: Այս դաշտը, այո՛, տվյալ պահին պետք է նկատի ունենա բազմակողմ հանգամանքներ եւ կենտրոնանա առաջնային անմիջական մարտահրավերների վրա:
Ի վերջո, չի կարելի, երբ դեռևս հստակ չէ մարդկանց ճակատագիրը ու չի երևում կյանքի սպառնալիքների տակ գտնվող երկկողմանորեն ձեւավորվելիք ավարտը - անցնել արդեն պատճառահետեւանքային վերլուծումների, ենթադրական մեկնաբանումների, փոխադարձ ամբաստանությունների միջազգային ընդհանուր ընթացող գործողությունների շարքին դասելու Երեւանը:
Նման թողարկումները կամ գրառումները, ամենայն հավանականությամբ, նպաստում են իրավիճակների գերլարման եւ թեժացման: Իրավապահ մարմիններից գրոհի բացառումը կամ գրավման գործողություն իրականացնողներից օրենքին ենթարկվելու կեցվածքների ակնկալությունները չափ ակնկալիք-պահանջներ է նաեւ տեղեկատվության ոլորտի գործիչներից եւ այս պարագայում գրառում կատարողներից բացարձակ ինքնավերահսկողություն` նպաստած չլինելու համար հավանական որեւէ ցնցման:
Այս պահին ցնցման բացառությունն է, որ միահամուռ, համակողանի պիտի արծարծվի առաջադրվի եւ պահանջվի:
Թվում է, որ փակուղուց, անելանելի վիճակներից դուրս գալու բանակցային տարբերակները սկսել են ուրվագծվել: Ուժի կիրառման բացառումը եթե մնայուն կերպով շեշտելի սկզբունք է արտաքին հակառակորդի հետ բանակցությունները շարունակելու համար, ապա ավելի քան անշրջանցելի հրամայականի պետք է վերածվի ներքին սուր հակասությունները հանգուցալուծելու համար:
Պետականություն հասկացողությունը եւ պետական համակարգը ամբողջովին կառուցված է կարգ ու կանոնի, իրավական դրույթների վրա եւ հիմնովին գիտակցելի է անշուշտ, որ իրավադրույթների պահպանման աշխատանքի լծված ծառայողներին հարվածելը պատժելի է օրենքով, թե նման իրավախախտումներ եւ օրինազանցությունների ամենաթողությունը արգելակում է իրավական պետության կայացման աշխատանքը: Այս առաջադրանքներով էլ, այլ խոսքով իրավական պետություն կայացնելու առաջնային հրամայականի համար բարեփոխված Սահմանադրությունը նկատելի ոստում կատարեց դատական իշխանությունների անկախացնելու ճանապարհի վրա:
Բարեփոխված Սահմանադրությունը պետության իրավականացման, հավելյալ ժողովրդավարացման եւ այս առումներով համակարգային անցնցում փոփոխության կարեւորագույն երաշխիքն է:
Բարեփոխված Սահմանադրության կենսագործման ուղիները հանգրվանային են, դրականորեն հեռանկարային եւ իրատեսորեն զարգացման հորիզոններ ցույց տվող, բայց մանավանդ իբրեւ եղանակ` անցնցում:
Հիմա էլ պետք է բացառե՛լ ցնցումը:
ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐՅԱՆ
«Ազդակ» թերթի գլխավոր խմբագիր
