Այսօր Հայաստանի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի գրասենյակում ՀՖՖ նախագահ Ռուբեն Հայրապետյանը հանդիպում է ունեցել մի շարք լրատվամիջոցների ղեկավարների, խմբագիրների, ֆուտբոլային լրահոսերի պատասխանատուների եւ վերլուծաբանների հետ:

Հրավիրված ներկայացուցիչների հետ խոսվել է հայկական ֆուտբոլին, ֆուտբոլային ակումբների, Հայաստանի ազգային հավաքականին վերաբերող ամենատարբեր խնդիրների շուրջ:

Ռուբեն Հայրապետյանը անդրադարձել է նաեւ վերջին օրերի իրադարձություններին և հանդես եկել հայտարարությամբ.

«Հայաստանի Ֆուտբոլի Ֆեդերացիան ֆուտբոլային համաշխարհային եւ եվրոպական կազմակերպութուններ ՖԻՖԱ-ի եւ ՈւԵՖԱ-ի անդամ, Հայաստանում գրանցված Իրավաբանական Անձանց Միություն է, որի գործունեության հիմնական նպատակներն են՝ ֆուտբոլի կանոնակարգումը, կազմակերպումը եւ զարգացումը Հայաստանում եւ հայկական ֆուտբոլի պատշաճ ներկայացումը միջազգային ֆուտբոլային հարթակներում:

ՀՖՖ անդամներն են եւ ՀՖՖ-ին կարող են անդամագրվել ֆուտբոլի ասպարեզում գործունեություն ծավալող եւ ֆուտբոլի զարգացմանը միտված բոլոր այն ՀՀ ռեզիդենտ կազմակերպությունները, որոնք ընդունում եւ առաջնորդվում են ՖԻՖԱ-ի, ՈւԵՖԱ-ի եւ ՀՖՖ-ի կանոնադրություններով եւ կանոնակարգերով:

ՀՖՖ շահառուներն են ֆուտբոլիստները, մարզիչները, մրցավարները, ֆուտբոլային ակումբները, ֆուտբոլային մարզադպրոցները, ֆուտբոլի կառավարման եւ սպասարկման ողջ անձնակազմը, մարզական լրատվական միջոցները եւ, իհարկե, ֆուտբոլի երկրպագուների ողջ բանակը: Այսինքն, եթե կարճ բնութագրենք՝ ֆուտբոլային ընտանիքը եւ ողջ ֆուտբոլային հանրությունը: Ակնհայտ է, որ ՀՖՖ շահառուներն ընդգրկում են Հայաստանի եւ հայ հանրության զգալի մեծ այն զանգվածը, որը սիրում, աջակցում եւ երկրպագում է հայկական ֆուտբոլին:

Չնայած հայկական ֆուտբոլի երկրպագուների նշված մեծ բանակին՝ քիչ թե շատ կազմակերպված ՖԱՆ շարժումները/խմբերը Հայաստանում եւ նրանից դուրս սակավաթիվ են, եւ եթե չհաշվենք ակումբային մակարդակը, ապա նրանք ընդամենը երեքն են, որոնք երբևէ համագործակցության նպատակով դիմել են ՀՖՖ-ին: ՖԱՖ-ը մեկն է նրանցից, եւ դատելով ՖԱՖ-ի գործունեությունից /ստացած, զեղչված գներով ձեռք բերված տոմսեր եւ այլ ակտիվություններ/, կարելի է ենթադրել, որ ՖԱՖ անդամների եւ համակիրների քանակը չի գերազանցում մի քանի հարյուրը:

Եվ այդ տեսանկյունից, հանդես գալ կամ փորձ անել հանդես գալու ֆուտբոլի երկրպագուների ողջ բանակի անունից, ուղղակի, մեղմ ասած՝ ընդհանուրի իրավունքի յուրացման փորձ է նրա մի փոքր մասի կողմից:

Ինչ վերաբերվում է «պահանջներ», այն էլ վերջնագրի տեսքով «պահանջներ» ներկայացնելուն, ապա հենց այդ նույն համատեքստում եւ իրավական տեսանկյունից այն հիմնազուրկ է եւ, կարծում եմ դա ակնհայտ է անգամ ՖԱՖ-ի անունից հանդես եկող փոքրաթիվ այն խմբակին, ով փորձում է մանիպուլյացնել նույն ՖԱՖ-ի (եւ ոչ միայն) բազմաթիվ ազնիվ այլ երկրպագուների հայկական ֆուտբոլի վերջին արդյունքների հետ կապված արդարացի ցասումը: Այլ հարց է, թե այդ խմբակը ինչ նպատակներ է հետապնդում կամ ում շահերն է արտահայտում /կարծում եմ չի կարող երկար ժամանակ անհայտ մնալ/:

Գաղտնիք չէ, որ ՀՖՖ-ն հայաստանյան բացառիկ այն հանրային կառույցներից է, որ դեռեւս իմ ղեկավարման առաջին իսկ օրվանից որդեգրել է գործունեության թափանցիկության եւ դեմոկրատական աննախադեպ սկզբունքներ, որի հետեւանքով ՀՖՖ գործունեությունը, նրա ֆինանսները, ծրագրերն ու անելիքները հասանելի են դարձել ոչ միայն ֆուտբոլային ընտանիքին, այլ նաեւ ողջ հանրությանը: Դրա վառ ապացույցն են ՀՖՖ տարեկան հրապարակային ֆինանսական հաշվետվությունները, որոնք մշտապես հաստատված են եղել միջազգային հեղինակավոր աուդիտորական կազմակերպությունների կողմից, իմ կողմից կատարված գործունեության մասին մանրակրկիտ հաշվետվությունները, գալիք ժամանակաշրջանի ծրագրերը (դրանք բաց տեղադրված են նաեւ ՀՖՖ պաշտոնական կայքում), եւ վերջապես, թափանցիկ եւ դեմոկրատական սկզբունքով անցկացված ընտրությունները: Ավելին, շատերին է հայտնի, որ ես անձամբ կամ ՀՖՖ գործադիր կոմիտեի հետ միասին հրապարակային քննարկման առարկա եմ դարձրել հայկական ֆուտբոլի առջեւ ծառացած հիմնախնդիրները եւ լսել յուրաքանչյուրի կամ յուրաքանչյուր՝ անգամ փոքրաթիվ խմբի կարծիքն ու առաջարկությունները:

Այս տեսանկյունից բացառություն չի կազմել նաեւ հենց նույն ՖԱՖ-ը, ում հետ անձամբ եմ քննարկել նրանց հուզող խնդիրները, լսել առաջարկությունները, որի ստեղծմամբ ուրախացել եմ առաջինը եւ գաղտնիք չէ նաեւ, որ սկզբնական ժամանակահատվածում նաեւ մեծապես օժանդակել եւ նպաստել եմ նրա կայացմանը: Սակայն դադարել եմ անել դա, երբ նկատել եմ, որ ՖԱՖ-ը ղեկավարող կամ ՖԱՖ-ի անունից հանդես եկող խմբակում սկսել են գերադասել հակաֆուտբոլային, անձնական ամբիցիաները, բիզնես կոմպոնենտը եւ ակտիվությունները, որոնք ոչ միայն չէին նպաստում հայկական ֆուտբոլին, այլ որոշ դրվագներում անգամ հասցնում էին բարոյական եւ նյութական վնաս: Բավական է միայն նշել, որ նրանց գործողությունների արդյունքում ՀՖՖ վճարած տուգանքներով կարելի կլիներ մեկ բարձր որակի խաղադաշտ կառուցել Հայաստանում:

Անդրադառնալով այսպես կոչված «պահանջներին», պետք է նշեմ, որ միտումնավոր կամ չիմացության պատճառով դրանք կազմված են բազմիմաստության, ապակողմնորոշման եւ ապատեղեկատվության սկզբունքով:

Ի՞նչ է նշանակում «հանրաճանաչ, խարիզմատիկ, հարուստ պրոֆեսիոնալ փորձով մարզիչ», ո՞ր կամ ու՞մ սկզբունքներով: Իսկ միգուցե նույն «հանրաճանաչ, խարիզմատիկ, հարուստ պրոֆեսիոնալ փորձով» մարզիչը մեկ երկրպագուի կամ մասնագետի կարծիքով այդպիսին է, իսկ մյուսի կարծիքով՝ ո՞չ: Կամ մինչ այժմ հավաքականի պաշտոնապես նշանակված ո՞ր մարզիչն է, որ այդպիսին չի եղել: Այլ հարց է, թե ում մոտ ինչպես է ստացվել աշխատանքը կամ ում պարագայում ինչպիսին է եղել հավաքականի պոտենցիալը: Այլ հարց է, որ հենց կատարված աշխատանքի արդյունքների հիման վրա է, որ տրվել է գնահատական կամ ցուցաբերվել է համապատասխան վերաբերմունք: Կամ, ի՞նչ է նշանակում «ինքնուրույն որոշումներ կայացնող» մարզիչ: Իսկ ո՞ր մարզիչն է, որ մինչ այսօր ինքնուրույն չի կայացրել իր որոշումները կամ, ո՞վ կնշանակի մարզիչ, թանկ կվարձատրի եւ նրա փոխարեն կաշխատի եւ կստանձնի նրա պատասխանատվությունը: Կամ ո՞ր մարզիչը կհամաձայնի ոչ իր որոշումների համար եւ իր կամքին հակառակ գործողությունների համար ստանձնել պատասխանատվություն եւ ստանալ արդյունք, որով պայմանավորված է նրա հետագա՝ ողջ պրոֆեսիոնալ (միգուցե եւ ոչ միայն) ճակատագիրը:

Անհեթեթությու՞ն է, թե՞ մտածված եւ կազմակերպված ապատեղեկատվություն:

Նշվում է, որ «հավաքական ֆուտբոլիստները պետք է հրավիրվեն՝ ելնելով նրանց մարզավիճակից, այլ ոչ որեւէ պաշտոնյայի քմահաճույքով եւ ամբիցիաներից»: Իսկ ո՞վ է որոշում ֆուտբոլիստի լավ մարզավիճակը, հավաքականի մարզիչը, թե՞ ՖԱՖ-ի խմբակը, թե՞ ցանկացած այլ երկրպագու: Իսկ ո՞ր մարզիչը կհրաժարվի լավ մարզավիճակում գտնվող ֆուտբոլիստից եւ կձգտի վատ արդյունքի: Իսկ արդյո՞ք ակնհայտ չէ, որ չնայած ցանկացած թիմի երկրպագու ունի իր սիրած թիմի յուրաքանչյուր խաղի համար իր նախընտրած կազմը, միեւնույնն է՝ կազմը որոշում է միայն տվյալ թիմի մարզիչը: Եվ արդյո՞ք ակնհայտ չէ, որ հաղթանակի դեպքում մարզիչը միշտ ճիշտ է, իսկ պարտության դեպքում՝ նույն երկրպագուի համար իր նախընտրած կազմը միայն կլիներ ճիշտ: Թե՞ ՖԱՖ-ի խմբակը շատ լավ հասկանալով սա՝ ցանկանում է միտումնավոր ապակողմնորոշել հանրությանը եւ ստվերել ինչպես իմ կամ ՀՖՖ-ի, այնպես էլ մարզչի հեղինակությունը:

Մինչ այժմ ներգրավված հավաքականի ցանկացած մարզչի հետ աշխատանքի սկզբունքը եղել է մեկը՝ իմ գլխավորությամբ ՀՖՖ-ն ապահովում է հավաքականի համար բոլոր անհրաժեշտ պայմանները, իսկ մարզիչը՝ լավ խաղը եւ արդյունքը: Իսկ ես, կարող եմ ասել, որ մշտապես արել եմ անգամ ավելին, քան պահանջվել է:

Ես պատասխանատու եմ նաեւ հավաքականի գաղափարախոսության, բարոյահոգեբանական մթնոլորտի, կարգապահության եւ կազմակերպվածության համար:

Այո, բազմիցս հրապարակային հայտարարել եւ կրկնում եմ, որ հավաքականը ֆուտբոլիստների համար է, ովքեր գալիս են այնտեղ ազգի պատիվը բարձր պահելու, հավաքականի հաղթանակի համար անմնացորդ նվիրվելու այլ ոչ դրանից տարբեր այլ նպատակներով: Եվ հենց այդ նպատակով էլ եղել են մի քանի ֆուտբոլիստների հետ կապված իմ հայտարարությունները: Բայց եւ հավատացնում եմ, որ չի եղել ֆուտբոլիստ, ում հավաքականի մարզիչը ցանկացել է տեսնել հավաքականում եւ չի ստացել այդ հնարավորությունը (կան բազմաթիվ այդպիսի օրինակներ): Ի վերջո ՖԱՖ-ին սպասարկող որոշ լրատվամիջոցներ եւ թղթակիցներ կարող էին գտնել գոնե մեկ մարզիչ, որը կհայտարարեր, որ ինքը ուզեցել է հրավիրել որեւէ ֆուտբոլիստի եւ ՀՖՖ նախագահը արգելել է: Մնացածը հեքիաթներ են:

Հավաքականի խաղերի տոմսերի արժեքի հետ կապված խնդիրը: Փորձ է արվել հարցի հետ կապված «պրոֆեսիոնալ» կերպով համեմատական վերլուծություն կատարել այլ երկրների հետ: Ինչու՞ նույն «պրոֆեսիոնալությամբ» չի համեմատվել թե նույն այդ երկրներում ֆուտբոլային հասարակությունը ուղղակի (անդամավճարներ, ուսման կամ մարզման վարձ եւ այլն) կամ անուղղակի (պետական կամ տեղական ինքնակառավարման կառույցների բյուջեներ վճարված հարկեր եւ տուրքեր, վիճակախաղերից կամ խաղադրույքներից պարտադիր մասհանումներ եւ այլն) ճանապարհներով որքան ներդրումներ են կատարվում ֆուտբոլի զարգացման նպատակով: Իսկ այդ երկրներում կա՞ն մասնավոր սեփականության «Հրազդան» մարզադաշտեր, որոնց պահանջվող ստանդարտներին համապատասխանեցնելու նպատակով ֆեդերացիան է ներդնում մեկ միլիարդ դրամից ավել միջոցներ:

Իսկ այդ երկրներից քանիսու՞մ է Ազգային մարզադաշտը պատկանում ֆեդերացիային, եվ քանի՞սն են ստիպված եղել նույն Ազգային մարզադաշտերի կառուցման, վերակառուցման եւ արդիականացման նպատակով 3,5 միլիարդ դրամից ավելի ներդրումներ կատարել եւ միայն պահպանման նպատակով տարեկան միջին հաշվով 150 միլիոն դրամ ծախսել: Կամ, այդ երկրներից քանիսի՞ ֆեդերացիաներն են ստիպված եղել պետության կամ ակումբների փոխարեն ֆուտբոլային ենթակառուցվածքների բարելավման նպատակով 12 միլիարդ դրամից ավել ներդրումներ կատարել: Կամ, երբ որ համեմատություններ են արվում այլ պետությունների ՀՆԱ-ների հետ, այդ դեպքում ինչու՞ չեն բերվում տվյալներ, թե որ երկրների կառավարությունները որքանով կամ ինչ ծրագրերով են ֆինանսավորում ֆուտբոլն ու ֆուտբոլի զարգացումը:

Համեմատության համար ցուցանիշներն իհարկե կարելի է ավելացնել, սակայն դա չէ նպատակը, այլ մեկ շատ կարեւոր փաստ, որ այսպես կոչված «էժան» տոմսերի կարիք ունեցող սոցիալապես անապահով կամ երկրպագուների որեւէ խումբ երբեւէ չի անտեսվել:

Հավաքականի յուրաքանչյուր խաղի համար ՖԱՖ-ին քաջ հայտնի անհատույց կամ մասնակի հատուցման եղանակով տրամադրվել են հազարավոր տոմսեր: Ավելին, ՀՖՖ ներդրումներով Հանրապետական մարզադաշտում ներդրվել է էլեկտրոնային համակարգ, որը հետայսու հնարավորություն կտա իրագործելու գների, այսպես կոչված սեզոնային տոմսերի, պատանի ֆուտբոլիստների համար տրամադրվող տոմսերի եւ վերահսկողության ավելի ճկուն համակարգ:

Եվ ամենավերջում, այս եւ նմանատիպ շատ հարցերի շուրջ ՀՖՖ-ն եւ անձամբ ես ունեցել եմ հետաքրքիր եւ կոնստրուկտիվ բազմաթիվ քննարկումներ երկրպագուների եւ այլ տարբեր խմբերի, այդ թվում նաեւ ՖԱՖ-ի հետ եւ մշտապես «հասանելի» եմ եղել հենց այդ նույն ՖԱՖ-ի ղեկավար խմբակի համար:

Հարց է առաջանում, թե ինչու՞ հանկարծ հիմա ՖԱՖ-ի ղեկավար այդ խմբակը որոշեց ընտրել քննարկման այլ՝ հրապարակային տարբերակ…. Արդյո՞ք տոմսերը «թանկ» չէին, արդյո՞ք մարզչիչը «խարիզմատիկ էր եւ հանրահայտ», արդյո՞ք այլոք չէին որոշում հավաքական հրավիրվողների ցանկը՝ երբ հավաքականը լավ էր խաղում…

Պատասխանը, համոզված եմ, չի ուշանա եւ բոլորս կիմանանք այս «շոուի» թե իրական նպատակը եւ թե իրական կազմակերպիչներին»:

ՀՖՖ