Ցավ եմ զգում, որ Գարեգին կաթողիկոսը իր այս աղճատիչ աշխատանքը նախ սկսեց Մոսկվայից, ապա Ժնև, հետո Նիս, Լոնդոն,Կանադա, քմահաճույք է դարձել կարծես և Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածինը մի ինչ-որ սեփական կառույց է, և ինչ կուզենա՝ կարող է անել:
Խոսելով այսօր եկեղեցում ստեղծված իրավիճակի մասին՝ԳԱԼԱ-ի հետ զրույցում ասել է Նոր Նախիջևանի և Ռուսաստանի Հայոց թեմի նախկին առաջնորդ Տիրան արքեպիսկոպոս Կյուրեղյանը: Նրան 2000 թվականին Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Բ-ն պաշտոնանկ է արել և նրա փոխարեն նշանակել իր եղբորը` Եզրաս Ներսիսյանին:
Տիրան սրբազանը նշել է, որ ճիշտ նույն ձևով էլ, երբ Գարեգին Բ-ն վերջերս մեկնել է Փարիզ, Ֆրանսիայի թեմի առաջնորդ Նորվան սրբազանին Հայաստանի պետական բարձրաստիճան այրերի ներկայությամբ անպատվել է և ասել, որ եթե նա չկարողանա ճնշում բանեցնել ֆրանսիական իշխանության վրա, որ Նիսի նախկին հոգևոր հովիվ Վաչե քահանային արդարացնեն, ապա սրբազանը Էջմիածնից դուրս կմնա:
«Վաչե քահանան Նիսի հայ համայնքի ամբողջ խնդիրների կենտրոնն է, նրա պատճառով այս խնդիրները ծագեցին, և փոխանակ պատժելու քահանային, նա խստիվ կերպով անպատվում է, նսեմացնում է Նորվան արքեպիսկոպոս Զաքարյանին: Ես պատիվ եմ ունեցել ծանոթանալ Նորվան արքեպիսկոպոս սրբազանի հետ 1971 թվականին, ես սարկավագ էի, ուսանում էի Փարիզում, նա էլ վարդապետ էր: Նա իր ամբողջ կյանքը նվիրել է Հայաստանյաց Առաքելական Եկեղեցուն, համեստ է, խոնարհ, ծառայող և մեծ վաստակ ունի ֆրանսիահայ գաղութի մեջ՝ եկեղեցական, մշակութային իր գործունեությամբ: Կա՞ արդյոք բացատրություն այս ամենին, և մինչև երբ պետք է լռեն մեր պետական կառույցները այս հարցում, որովհետև մենք կորցնում ենք մեր ժողովրդին»,- ասել է Տիրան սրբազանը:
Նա նշել է, որ ամբողջ հայոց պատմության ընթացքում Հայ Առաքելական Եկեղեցին եղել է շաղկապող օղակը աշխարհով մեկ ցրված հայ ժողովրդի համար, և ոչ մի ժամանակահատվածում եկեղեցին չի խառնվել քաղաքական գործունեությանը, և մայր եկեղեցու միակ նպատակն է եղել մեր ժողովրդին կապել մայր հայրենիքի, իրենց հայրենիքում գտնվող հարազատների հետ:
«Ահա առաջին անգամ պատմության մեջ Էջմիածինը Սփյուռքի հայության այդ ամբողջ թելերը կտրում է մայր հայրենիքի հետ: Սա շատ վտանգավոր մի կեցվածք է, որին պետք է գնահատական տրվի»,- ասել է արքեպիսկոպոսը:
Մեր այն հարցին, թե՝ իսկ եկեղեցականները չպե՞տք է այս հարցում իրենց գնահատականը ևս տան, Տիրան սրբազանն ասել է, որ բնականաբար, նրանք առաջինը պետք է արձագանքեն այս ամենին, սակայն չեն համարձակվում:
«Ես չեմ ուզում անուններ տալ, բարձրաստիճան հոգևորականները ինձ հետ խոսում են, ես նրանց ասում եմ, որ այս կեցվածքը ունեմ, որ դուք բոլորդ մեղավոր եք Գարեգին Ներսիսյանի այս գործունեության համար, որովհետև դուք Պիղատոսյան լռությամբ ձեռքներդ լվացել եք` միայն թե ինձ չկպչի, ինչ կուզի անի, և դա սկսվեց Տիրան սրբազանով: Ինչպես կարելի է, Կանադայում նստած բջջային հեռախոսով զանգում է ինձ և ասում է՝ կարգալույծ եմ անում»,- ասել է Տիրան սրբազանը:
Նա նաև հիշեցրել է, որ Գարեգին Բ-ն երբ նստել է Լուսավորչի աթոռին, ինքնագլուխ ցրել է եկեղեցական խորհուրդը, որը իր իրավասությունը չէր, և բերել է այն մարդկանց, ովքեր հլու -հնազանդ իր ասածները պետք է անեն:
«Այլևս պետք է գիտակցել, հասկանալ, որ մեղք է մեր ժողովուրդը, Հայաստանը հայաթափվում է, մենք չենք տեսնում, որ Էջմիածնի հոգևորականները նեցուկ կանգնեն ժողովրդին»,- նշել է արքեպիսկոպոսը:
Մանրամասները` այստեղ
