Այսօր ԵՊՀ հայագիտական հետազոտությունների ինստիտուտի (ՀՀԻ) քննարկումների սրահում տեղի ունեցավ «Հայոց ցեղասպանության գործոնը մերձավորարևելյան զարգացումների համատեքստում» խորագիրը կրող կլոր-սեղան քննարկում:
Բանախոսներն էին ՀՀԻ հայ-քրդական առնչությունների բաժնի ղեկավար, պատմ. գիտ. թեկնածու, դոցենտ Վահրամ Պետրոսյանը, Բեյրութի «Ազդակ» օրաթերթի խմբագիր, քաղաքագետ Շահան Գանդահարյանը, «Քաղաքական գիտության Հայաստանի ասոցիացիա» ՀԿ-ի անդամ, պատմ. գիտ. թեկնածու Դավիթ Մանասյանը:
Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված քննարկումը վարում էր ՀՀԻ փոխտնօրեն, պատմ. գիտ. թեկնածու Մհեր Հովհաննիսյանը:
Բանախոսներից յուրաքանչյուրն անդրադարձավ մերձավորարևելյան զարգացումներին և դրանց ազդեցությանը Հայաստանի արտաքին և ներքին քաղաքականության վրա:
Մասնավորապես քաղաքագետ Շահան Գանդահարյանը ներկայացրեց Լիբանանում տեղի ունեցող քաղաքական գործընթացները և հայկական համայնքի գործունեությունը:
«Լիբանանյան քաղաքական և հասարակական սեկտորների գործունեությունը պետք է թիրախային ուղղվածություն ունենա, քանի որ Լիբանանում մեծ թվով և՛ քրիստոնյաներ, և՛ մուսուլմաններ են բնակվում: Ներկայումս Թուրքիան գործի է դրել իր բոլոր քարոզչական մեքենաները՝ տեղաբնակ ոչ քաղաքական մուսուլման համայնքին հակահայկական քաղաքական ուժ դարձնելու համար, և պետք է ասել, որ դա ստացվում է: Սակայն դրան հակառակ՝ պետք է շեշտել, որ լիբանանաբնակ քրիստոնյա համայնքը՝ ի դեմս ասորիների և հույների, լուրջ ազդեցություն ունեցան Հայկական հարցում դրական տեղաշարժերի վրա»,- ասաց Շահան Գանդահարյանը և հավելեց, որ հատկանշական է այն փաստը, որ Լիբանանը միակ արաբական պետությունն է, որը ճանաչել է Հայոց ցեղասպանությունը:
«Ազդակ» օրաթերթի խմբագիրն անդրադարձավ նաև Լիբանանում առաջիկայում իրականացվելիք Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումներին, որոնց շրջանակներում կկազմակերպվեն գիտաժողովներ, հանդիպումներ, մշակութային միջոցառումներ և այլն:
Սիրիայի ներքաղաքական գործընթացների և երկրի վրա ազդող արտաքին գործոնների մասին էլ խոսեց Դավիթ Մանասյանը, ով ընդգծեց, որ «Իսլամական պետության» կայացման գործում Թուրքիայի դերը վճռորոշ էր, սակայն այս պարագայում կարևոր է հասկանալ, թե «Իսլամական պետությունն» իր ռազմավարության համատեքստում ինչ ծրագրեր ունի տարածաշրջանի և մասնավորապես հայկական համայնքների համար:
«Վերլուծելով աշխարհաքաղաքական վերջին իրադարձությունները՝ արձանագրում ենք, որ Սիրիայում և Իրաքում ապաքրիստոնեացման և քրիստոնեական արժեքների կործանմանն ուղղված լուրջ ու մեծածավալ գործընթացներ կան: Կարծում եմ՝ սա Թուրքիայի կողմից իրականացվող երկարաժամկետ ծրագրի մի մասն է կազմում»,- ասաց բանախոսը:
Հայ-քրդական հարաբերությունների և ընդհանրապես մուսուլմանական երկրների միջև առկա կապերին և Հայաստանի վրա դրանց ազդեցությանն անդրադարձավ Վահրամ Պետրոսյանը: Վերջինս նշեց, որ Հայաստանի՝ Իրաքյան Քուրդիստանի հետ միջպետական կապերն ավելի ակտիվ կարող էին լինել: Դրան հակառակ՝ Իրաքյան Քուրդիստանի հետ ակտիվ համագործակցություն է սկսել Թուրքիան, ինչը վատ կանդրադառնա հայ-քրդական հարաբերությունների վրա:
Խոսելով Հայոց ցեղասպանության ճանաչման գործընթացների մասին՝ Վահրամ Պետրոսյանը նշեց. «Նախ պետք է քրդերի հանդեպ մեր դիրքորոշումը հստակեցնենք և հասկանանք, թե ինչ սպասելիքներ ունենք նրանցից: Իհարկե, իրատեսական չէր լինի թուրքերի կողմից ցեղասպանության ենթարկված և հայերի կոտորածների իրականացմանը մասնակցած քրդերից ինչ-որ լուրջ քայլեր սպասել, սակայն մի բան պետք է հստակ գիտակցենք, որ ցեղասպանության ճանաչումն էլ իր երանգներն ունի»:
Բանախոսների ելույթներից հետո հանդիպման մասնակիցների միջև ակտիվ քննարկում ծավալվեց, որին մասնակցում էին նաև ուսանողները:
