Asekose.am-ը կապ հաստատեց ազգագրագետ, նկարչուհի Լուսիկ Ագուլեցու հետ, ով  հայ կնոջ ավանդական կերպարը  վառ պահող անհատ է: Նա հայ իրականության մեջ տարբերվում է իր անհատականությամբ, ով   իր արտաքինով, նիստ ու կացով ու էությամբ դարձել է ազգային արժեքներ  կրողի օրինակ:

-Տիկի՛ն Ագուլեցի, Դուք տարբերվում եք մեր հայ իրականության մեջ ձեր կերպարով:Երբվանի՞ց եք սկսել տարազ կրել, և ի՞նչ եք կարծում՝ որքանո՞վ է այն համապատասխանում նորօրյա սերնդի ներկայացուցիչներին:

-Տարազը կապված է մարդու մտածելակերպի, հատկապես ՝ազգային մտածողության հետ: 45 տարի է արդեն տարազ եմ կրում, երբ դեռ ոչ ոք տարազ չէր հագնում, չէր էլ մտածում դրա մասին: Երբ ուսումնասիրեցի մեր ազգային մտածելակերպը, կենսաձևը, կենսակերպը, ժողովրդական մշակույթի տարբեր ճյուղերը, պարզ դարձավ, որ տարազն ամենակարևորն է ազգին ազգ պահելու համար: Տարազ կրել են նաև վաղ միջնադարում, բայց 18-19-րդ դարում այն ավելի է շքեղացել, քանի որ հայ կանայք սկսեցին գործել, ասեղնագործել, արտահանել հայկական տարազը եվրոպական տարբեր երկրներ:  Ցավոք, այսօր տարազ շատ քչերն են կրում, որն ունի իր հիմնավոր պատճառները: Մենք ապրում ենք 21-րդ դարում, երբ պարզապես անհնար է տարազներով օգտվել երթուղայիններից: Բացի դրանից, տարազ կրելը թանկ հաճույք է, օրինակ՝ Ջավախքի տարազը ամբողջությամբ ոսկեթել է գործված:

_Ի՞նչ եք մտածում հայ կնոջ և նրա այսօրվա կերպարի մասին: Ի՞նչ է նրան պակասում այսօր:

-Հայ աղջիկներից շատերը հիմա օգտագործում են ազգային էլեմենտներ, իրենց առօրյա հագուստում,  սակայն չգիտեն դրանց իմաստը: Սա  նշանակում է,  որ նախ և առաջ երիտասարդ հայուհիներին իմաստություն է պետք, այսինքն՝ պետք է շատ կարդալ տարազի մասին եղած նյութերը, որոնցից շատերը, ցավոք մնացել են արխիվներում և չեն տպվել: Ցավով պետք է նշեմ, որ երիտասարդ հայուհիներն ունեն ճաշակի բացակայություն՝ չեն կարողանում ճիշտ և գեղեցիկ համադրել իրենց հագուստները: Շատ հաճախ կարելի է տեսնել երեկոյան զգեստներով փողոցում զբոսնող աջիկների, որոնցից շատերը չեն էլ փորձում թաքցնել իրենց կազմվածքի թերությունները: Սակայն չեմ կարող չնշել այն փաստը, որ հայուհիները միշտ էլ աչքի են ընկնում  իրենց համեստությամբ ու նվիրվածությամբ, հոգատար և լավ մայրեր լինելով:

-Այսօր ազգային տարազը պահանջարկ ունի՞, Ձեզ հաճա՞խ են դիմում այդ հարցով:

- Հաճախ են լինում դեպքեր, երբ հայ հարսնացուները ցանկանում են հարսանիքի կեսից տարազ կրել, սակայն ,բնականաբար, ոչ բոլորին եմ կարողանում օգնել այդ հարցով: Տարազներ հիմնականում տրամադրում եմ շոու բիզնեսի ներկայացուցիչներին, արվեստի բնագավառի մարդկանց, ֆիլմերի ու տեսահոլովակների նկարահանումների համար, երբեմն նաև նորերն եմ պատրաստում: Օրինակ՝ Սիրուշոյի վերջին տեսահոլովակի տարազները բոլորովին նոր աշխատանքներ են:

-Կպատմե՞ք Ձեր նկարների մասին: Ի՞նչ ոճի մեջ եք սկսել ստեղծագործել և ի՞նչ փոփոխություն է կրել այն տարիների ընթացքում: Ունե՞ք նախընտրելի թեմաներ կամ թեմատիկ սահմանափակումներ:

-Էքսպրեսիոնիստ նկարչուհի եմ, չեմ սիրում կտավի վրա երկար աշխատել, առաջին զգացողությունս եմ հանձնում կտավին: Լինում են դեմքեր, երբ ես 20  րոպեում ավարտում եմ կտավը, սակայն դրա վատն ու լավը միայն ես կարող եմ հասկանալ: Ժամանակի ընթացքում նկարներիս մեջ գերիշխող դարձան մռայլ գույները: Թեմատիկ սահմանափակումներ  չունեմ, նկարում եմ հիմնականում նատյուրմորտներ, բնանկարներ, որոնց ընդամենը նայում եմ նկարելիս, քանի որ կտավին այդ դեպքում հանձնում եմ իմ էությունը, այն, ինչ այդ պահին ես եմ զգում ու պատկերացնում, տվյալ բնանկարը կտավին եմ հանձնում իմ ոճով: Սակայն հիմա բնանկարներ այլևս շատ չեմ նկարում, որը կապված է արդեն տարիքիս հետ:

-Ո՞րն է ձեր ներշնչանքի աղբյուրը:

- Իմ ներքին ձայնն է, որ ինձ հուշում է, թելադրում, ուղղորդում: Աշխատանքներս իմ հույզերի, ապրումների, հոգեբանական տարբեր վիճակների արտահայտումն են, ներքին էությանս  արտաքին դրսևորումները: Հեշտությամբ եմ ամեն ինչ անում, ինչն էլ իմ հաջողության գրավականն եմ համարում :

- Արդյո՞ք միմյանցից տարբերվում են Լուսիկ Ագուլեցի տանտիկինն ու արվեստագետը:

- Կան նկարչուհիներ, որոնք լավ արվեստագետ են, սակայն լավ մայր չեն: Ես ինձ կատարյալ երջանիկ եմ համարում, քանի որ կարողացել եմ և՛ ընտանիքում, և՛ աշխատանքում ինձ լիարժեք դրսևորել: Լուսիկ Ագուլեցի տանտիկինն ու արվեստագետը նույնն են, քանի որ երկուսն էլ սիրով են անում իրենց գործը, իսկ սերը Աստծո ամենամեծ պարգևն է, կյանքի ամենամեծ գաղափարը: Սերն է ստիպում մարդուն առաջ գնալ՝ հաղթահարելով ճանապարհին հանդիպած խոչընդոտները:

-Եվ վերջում, ի՞նչ կմաղթեք մեր երիտասարդներին:

- Շատ սիրում ու գնահատում եմ մեր երիտասարդներին: Նրանք ունեն շատ արժանիքներ, որոնց շնորհիվ կարող են առաջ գնալ՝ խելացի են, ճկուն միտք ունեն, սակայն երբեմն շատ են հեռանում մեր արմատներից ու ազգայի ավանդներից: Մեր ներկան պիտի կապենք անցյալի հետ, որ մեր ապագան լինի ավելի կայուն ու ամուր, տիպիկ ազգային, իսկ ապագան կերտողները հենց մեր այսօրվա երիտասարդներն են, որոնք պետք  է դաստիարակվեն հայեցի ոգով, ազգային մտածողությամբ, իսկ այդ կրթությունը պետք է սկսել դեռևս ընտանիքից: Մեր երիտասարդությանը առաջնահերթ մաղթում եմ, որ լինեն աշխատասեր, գնահատեն մեր հարուստ մշակույթը և չօտարանան իրենց արմատներից:

Հեղինակ՝ Լիլիթ Նավասարդյան